Moc alaktatowa – definicja
Moc alaktatowa to zdolność organizmu do generowania bardzo dużej mocy w bardzo krótkim czasie, korzystając z beztlenowego, alaktatowego systemu energetycznego – czyli z fosfokreatyny (PCr) zgromadzonej w mięśniach – bez produkcji kwasu mlekowego.
Jak działa system alaktatowy?
Głównym „paliwem” w tym systemie jest fosfokreatyna (PCr), magazynowana w mięśniach.
Reakcja biochemiczna:
-
ATP (adenozynotrifosforan) jest wytwarzane błyskawicznie, co pozwala mięśniom pracować z maksymalną mocą.
-
Zapas fosfokreatyny jest bardzo ograniczony – wystarcza na 3–6 sekund pracy z pełną mocą.
Mit 6–10 sekund i „magiczne” 30 sekund
Popularne w opracowaniach sportowych twierdzenie, że zapasy PCr wystarczają na 6–10 sekund, jest uproszczeniem.
Jeszcze większym błędem jest przekonanie, że system alaktatowy może działać na maksymalnej mocy przez 30 sekund.
W praktyce, u większości sportowców maksymalna moc utrzymywana jest przez 3–6 sekund, pod warunkiem absolutnie maksymalnego wysiłku, bez wcześniejszego „rozbiegu” i pracy mięśni.
Przykłady aktywności rozwijających moc alaktatową
-
Start sprintera na 60 m
-
Skok w dal lub wzwyż
-
Pojedyncze wyskoki w siatkówce
-
Krótki, maksymalny sprint w piłce nożnej (np. w kontrataku)
-
Rzut kulą, oszczepem lub dyskiem
Cechy charakterystyczne wysiłku alaktatowego
-
Czas trwania: 3–6 sekund przy maksymalnej intensywności
-
Źródło energii: fosfokreatyna (PCr)
-
Produkcja mleczanu: brak lub minimalna
-
Cel treningu: poprawa zdolności do generowania maksymalnej mocy w pierwszych sekundach ruchu
Trening mocy alaktatowej to fundament sportów szybkościowo-siłowych. Wymaga on bardzo krótkich odcinków maksymalnego wysiłku, długich przerw na regenerację oraz świadomości, że pełna moc w tym systemie trwa zaledwie kilka sekund.