I czy zdrowy organizm = wydolny? „Jest zdrowy, bo jest w formie.” „Wydolny, więc na pewno nic mu nie dolega.” „Sport to zdrowie.” Znasz te zdania, prawda? Tak właśnie myśli większość ludzi – zawodników, rodziców, a czasem nawet trenerów. Ale fizjologia nie ma sentymentów. I nie zna przysłów. A rzeczywistość sportowa mówi wprost: wydolność to
Otto Warburg – laureat Nobla sprzed prawie wieku. Co go łączy z Twoim dzisiejszym treningiem? Więcej, niż myślisz. O tym, dlaczego rozumienie efektu Warburga, zjawiska Bohra i oddychania przez nos to nie naukowe ciekawostki, ale realne narzędzia do poprawy wydolności i zdrowia zawodnika. A także – dlaczego od odkrycia do zastosowania minęło tak dużo czasu.
O roli kobiet w nowoczesnym sporcie i zwycięstwach Polski W sporcie, jak w życiu, sukces nie zależy wyłącznie od siły mięśni czy wytrenowanej techniki. Coraz częściej o przewadze decyduje coś mniej namacalnego – otwartość na współpracę, gotowość do uczenia się i umiejętność słuchania. A przede wszystkim: zdolność do uczenia się z danych, z badań, z
„Regeneracja” to nie „odnowa biologiczna”. To wewnętrzny proces, który trzeba rozwijać i wspierać. Niektóre pojęcia w sporcie są dziś tak często powtarzane, że straciły ostrość. „Regeneracja” i „odnowa biologiczna” są tego najlepszym przykładem. Oba pojęcia obecne są w języku trenerów, fizjoterapeutów i zawodników – ale rzadko są dobrze rozumiane. Jeszcze rzadziej odróżniane. A to błąd.
Adaptacja to nie powtarzalność. Wyjaśnienie teorii superkompensacji, roli zmienności w treningu i znaczenia monitoringu tętna. W sporcie – jak w życiu – to, co nie rzuca wyzwania, nie zmienia. Zaskakująco wielu zawodników, a nawet trenerów, nadal wierzy w mit, że powtarzanie tego samego treningu prowadzi do doskonałości. Tymczasem organizm nie rozwija się od samego powtarzania.
Rzecz o tym, co naprawdę warto monitorować w sporcie. Czyli o tym, jak sport zapomniał słuchać organizmu w epoce danych z GPS. Epoka danych, epoka błędów. Jesteśmy dziś świadkami zjawiska, które można określić mianem „fetyszyzacji danych”. W świecie sportu zawodowego, a coraz częściej także w akademiach i drużynach juniorskich, analityka stała się świętym Graalem. Nie ma
Poznaj 9 składników przemiany glukozy w energię! Każdy, kto kiedykolwiek trenował na poważnie, wie jedno: bez paliwa nie ma jazdy. Organizm sportowca to silnik o wysokiej mocy — a jego głównym paliwem jest glukoza, czyli najprostszy cukier krążący we krwi i przechowywany w mięśniach w formie glikogenu. Bez glukozy nie ma sprintu na ostatnich metrach,
Selekcjoner? Bez znaczenia. Jeśli nie usprawnimy procesu treningowego, zmiana selekcjonera to będzie tylko show dla mediów Co kilka, czasem kilkanaście miesięcy polska piłka nożna przeżywa emocjonalny rytuał: kto zostanie nowym selekcjonerem reprezentacji Polski?. Media huczą, nazwiska fruwają – od „twardych fachowców” po „charyzmatycznych wizjonerów”. Eksperci dzielą się ekranem i opiniami, kibice toczą spory, a PZPN
Dlaczego nie wystarczy tylko trenować, by wygrywać? Przykłady wybranych państw a Polski. W sporcie wyczynowym sukces to nie tylko kwestia talentu, ciężkiej pracy i dobrego trenera. Coraz większe znaczenie odgrywa nauka: fizjologia, biochemia, genetyka, psychologia oraz analiza danych. Kraje takie jak Australia, Japonia, Holandia i Norwegia od lat konsekwentnie inwestują w naukowe zaplecze sportu, czego
Gruzja jednak mocniejsza – ale to nie przypadek Kilka lat temu napisałem: „Obserwacja gry reprezentacyjnych drużyn polskich juniorów pokazuje, że w konfrontacji z większością drużyn europejskich jesteśmy gorzej selekcjonowani do uprawiania piłki nożnej, słabiej wyszkoleni technicznie, mniej dynamiczni w grze, znacznie gorsi pod względem koordynacyjnych zdolności motorycznych. Co szczególnie rzuca się w oczy – działamy
Enzym – co to jest i jaką pełni rolę w organizmie? Enzymy to biologiczne katalizatory – specjalistyczne białka, które przyspieszają reakcje chemiczne zachodzące w organizmach żywych. Bez enzymów procesy metaboliczne byłyby zbyt wolne, by utrzymać życie. Działają wybiórczo – każdy enzym działa na konkretny substrat i spełnia określoną funkcję. Definicja enzymu Enzym to związek białkowy
ATP – co to jest i jaką pełni rolę w organizmie? ATP (adenozynotrójfosforan) to podstawowy nośnik energii w organizmach żywych. Każdy ruch, skurcz mięśnia, impuls nerwowy czy synteza białka wymaga energii, którą dostarcza właśnie ATP. Jego rola w metabolizmie komórkowym jest kluczowa zarówno w sporcie, jak i w codziennym funkcjonowaniu organizmu. Definicja ATP – adenozynotrójfosforan
Koenzym Q10 – co to jest i dlaczego jest ważny dla zdrowia i wydolności? Koenzym Q10, znany również jako ubichinon, to organiczny związek chemiczny obecny w niemal każdej komórce ludzkiego ciała. Jest niezbędny do produkcji energii w mitochondriach oraz pełni ważną funkcję antyoksydacyjną. Z wiekiem jego poziom w organizmie spada, co może wpływać na wydolność,
VO₂max – co to jest i dlaczego ma kluczowe znaczenie w sporcie? VO₂max to jedno z najważniejszych pojęć w fizjologii wysiłku fizycznego. W skrócie opisuje ono maksymalną ilość tlenu, jaką organizm jest w stanie pobrać, transportować i wykorzystać podczas intensywnego wysiłku fizycznego. Im wyższy VO₂max, tym lepsza zdolność organizmu do pracy tlenowej i większa wydolność
Mitochondria to mikroskopijne struktury obecne niemal w każdej komórce ciała człowieka. Choć ich rozmiar liczony jest w mikrometrach, to ich znaczenie dla życia i wydolności organizmu jest fundamentalne. Nazywane są często „elektrowniami komórkowymi”, ponieważ odpowiadają za produkcję energii w formie cząsteczek ATP – adenozynotrojfosforanu. Definicja mitochondrium – podstawowe informacje Mitochondrium (l.mn. mitochondria) to organellum komórkowe
Równowaga kwasowo-zasadowa – klucz do lepszych wyników w treningu Zakwaszenie mięśni a ograniczenie wydolności ⚖️💪 Czy wiesz, że podczas intensywnego treningu Twoje mięśnie produkują kwas mlekowy, który może ograniczać możliwości wysiłkowe? 🧪 To efekt zakwaszenia mięśni, czyli zmiany równowagi kwasowo-zasadowej w organizmie. Im bardziej zakwaszone są mięśnie, tym szybciej odczuwasz zmęczenie, a Twoja wydajność spada.
Dehydratacja – jak utrata wody obniża Twoją wydolność fizyczną? Już niewielki poziom odwodnienia może mieć ogromny wpływ na Twoją formę i wydolność. Czy wiesz, że zaledwie 2% ubytku wody z masy ciała może skutkować spadkiem wydajności fizycznej nawet o 10–20%? To cichy sabotażysta Twojego treningu, któremu możesz i powinieneś zapobiegać. Co to jest dehydratacja? Dehydratacja
Superkompensacja – jak organizm buduje formę po treningu? Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego czasami po odpoczynku czujesz się silniejszy niż przed treningiem? To nie przypadek – to właśnie superkompensacja. Kluczowy proces biologiczny, który stanowi fundament skutecznego treningu i rozwoju formy sportowej. Co to jest superkompensacja? Superkompensacja to zjawisko fizjologiczne, polegające na tym, że po odpowiednio
Adaptacje mięśniowe podczas treningu siłowego – zaskakujący efekt! Adaptacje układu nerwowego a początki treningu siłowego Czy wiesz, że w pierwszych tygodniach treningu siłowego to nie wzrost mięśni jest najważniejszy? 🚀💪 Właśnie wtedy Twoje ciało uczy się lepiej koordynować pracę mięśni poprzez adaptację układu nerwowego. To oznacza, że z każdym kolejnym treningiem nie tyle „pompowane” są
Zdrowie i sprzęt – refleksja nad przygotowaniem piłkarzy Problemy zdrowotne a jakość gry ⚽️ Zawodniczce czy zawodnikowi nie powinny przeszkadzać w grze ani piłka, ani zdrowie. Dopiero wtedy można zacząć dyskusję, co poprawić w grze reprezentacji. Podstawowym problemem nie jest trener, ale jakość zawodników, których znacząca większość w operowaniu piłką i motoryce, była nawet w
Trening tlenowy i interwałowy – różnice w efektach adaptacyjnych Zalety treningu tlenowego dla wytrzymałości Trening tlenowy sprzyja długofalowej adaptacji układu krążenia i poprawia efektywność wykorzystania tlenu przez mięśnie, co jest kluczowe dla wytrzymałości sportowca. Celem treningu jest uzyskanie optymalnego efektu adaptacyjnego, który może przynieść zarówno skutki krótkotrwałe, jak i długotrwałe. Najczęściej krótkotrwałe efekty uzyskiwane są
Brązowy medalista z Tokio w biegu na 800 m Patryk Dobek, nie jedzie na Igrzyska Olimpijskie do Paryża.,,Stwierdzono u mnie zmęczeniowe złamanie kości łonowej. To uniemożliwiło mi trenowanie, a ja miałem problem nawet z najwolniejszym truchtem. Długo jednak nie było jasnejdiagnozy, a jedynie przypuszczenia. Tak naprawdę cały czas łudziłem się, że minie tydzień, czy dwa,
Na miarę możliwości, tak podsumował redaktor Dariusz Szpakowski, zakończenie meczu.Wygrał zespół, zdecydowanie lepszy fizycznie, poruszający się z dużo wyższą szybkością z piłką i bez niej oraz podejmujący szybsze i skuteczniejsze decyzje, nawet w kontakcie z atakującym przeciwnikiem.Szybsze i skuteczniejsze decyzje to nauczanie i trening przy optymalnym pobudzeniu systemu nerwowego, czego w Polsce generalnie się nie
Austriacy byli lepsi w każdym elemencie. W grze nie przeszkadzała im piłka i zdrowie.Dyskutujemy o skutku – najczęściej takim samym w ostatnich latach na wielkich imprezach, a skutek zawsze ma przyczynę. Leczenie skutku daje niewielkie rezultaty lub wcale sytuacji nie poprawia. Przyczyn należy szukać w podstawach szkolenia. W systemie szkolenia, w którym muszą być bezwzględnie
Kora mózgowa i hipokamp [zapamiętywanie, orientacja przestrzenna], także posiadają receptory insulinowe. W badaniach po podaniu insuliny, aktywność mózgu u osób o normalnej masie ciała, wzrastała, natomiast u osób z nadwagą – nie. Wnioski wyciągajmy sami.Zaburzenia wynikające z wysokiego poziomu cukru we krwi, to min. glikacja [,,przyklejanie” się cukru do białek]. Dotyczy to występującego w tkance